Viện Khoa học Khí Tượng Thủy Văn và Biến đổi khí hậu

Giới thiệu hoạt động giám sát lắng đọng axít - EANET

Thứ tư, 09/03/2016

1. Mạng lưới giám sát lắng đọng axít vùng Đông Á (EANET)

Mạng lưới giám sát lắng đọng axít vùng Đông Á (bao gồm cả Đông Bắc Á và Đông Nam Á, với tên viết tắt là EANET - Acid Deposition Monitoring Network in East Asia) được Chính phủ Nhật Bản khởi xướng và tài trợ. Việt Nam tham tham gia EANET từ năm 1999 và Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu là Cơ quan đầu mối Quốc gia của Việt Nam tham gia EANET.

EANET đươc hình thành theo như một sáng kiến nhằm thúc đẩy hợp tác vùng nhằm nâng cao nỗ lực bảo vệ môi trường và sức khỏe con người trong khu vực Đông Á với các mục tiêu cụ thể như sau:

- Tạo ra sự hiểu biết chung về vấn đề lắng đọng axit khu vực Đông Á;

- Cung cấp cơ sở cho những nhà ra quyết định thuộc các cấp khu vực, cấp quốc gia và cấp địa phương nhằm ngăn chặn và giảm thiểu những tác động bất lợi của lắng đọng axit tới môi trường;

- Góp phần hợp tác giải quyết vấn đề liên quan lắng đọng axit giữa các nước thành viên;

Đến nay, EANET chính thức có 13 thành viên bao gồm các quốc gia: Campuchia, Trung Quốc, Indonesia, Nhật Bản, Lào, Malaysia, Myanma, Mông Cổ, Phillipin, Hàn Quốc, Nga, Thái Lan và Việt Nam với tổng 54/ 46 trạm giám sát lắng đọng ướt/ lắng đọng khô và 19 trạm giám sát sinh thái.

2. Hoạt động giám sát lắng đọng axit trong khuôn khổ EANET tại Việt Nam

Hiện tại, mạng EANET tại Việt Nam có 7 trạm lắng đọng ướt, 4 trạm lắng đọng khô, 1 trạm giám sát nước hồ và 1 trạm giám sát đất, thực vật. Trong đó, có 2 trạm lắng đọng ướt (trạm Cúc Phương và Đà Nẵng) do Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia quản lý, các trạm còn lại do Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu quản lý. Các trạm hoạt động theo quy phạm thống nhất của Mạng lưới EANET.

a) Các trạm giám sát lắng đọng axit Việt Nam tham gia Mạng lưới EANET

Tên trạm	Vị trí	Loại hình trạm	Thông số giám sát	Qui chuẩn	Thời gian tham gia
Hà Nội	Trạm khí tượng Láng (TP.Hà Nội) – năm 2015 chuyển về trạm Khí tượng nông nghiệp Hoài Đức	Trạm đô thị	Lắng đọng ướt, lắng đọng khô	Hướng dẫn giám sát lắng đọng ướt, lắng đọng khô của EANET xuất bản năm 2000, 2010	1999- nay
Hòa Bình	Trạm môi trường Hòa Bình (TP. Hòa Bình)	Trạm nông thôn	Lắng đọng ướt, lắng đọng khô, nước mặt lục địa	Hướng dẫn giám sát lắng đọng ướt, lắng đọng khô của EANET xuất bản năm 2000, 2010	1999- nay
Cúc Phương	Trạm khí tượng Cúc Phương (tỉnh Ninh Bình)	Trạm sinh thái	Lắng đọng ướt	Hướng dẫn của Trung tâm KTTV Quốc gia	2009- nay
Đà Nẵng	Trạm khí tượng Đà Nẵng (TP. Đà Nẵng)	Trạm đô thị	Lắng đọng ướt	Hướng dẫn của Trung tâm KTTV Quốc gia	2009- nay
TP. Hồ Chí Minh	Phân viện KTTVBĐKH phía Nam	Trạm đô thị	Lắng đọng ướt, lắng đọng khô	Hướng dẫn giám sát lắng đọng ướt, lắng đọng khô của EANET xuất bản năm 2000, 2010	Mới lắp đặt năm 2013
Trà Nóc (Cần Thơ)	Trạm khí tượng nông nghiệp Trà Nóc (Cần Thơ)	Trạm nông thôn	Lắng đọng ướt, lắng đọng khô	Hướng dẫn giám sát lắng đọng ướt, lắng đọng khô của EANET xuất bản năm 2000, 2010	Mới lắp đặt năm 2013
Yên Bái (Yên Bái)	Trạm khí tượng Yên Bái	Trạm nông thôn	Lắng đọng ướt, lắng đọng khô	Hướng dẫn giám sát lắng đọng ướt, lắng đọng khô của EANET xuất bản năm 2000, 2010	5/2015-nay
Cúc Phương	Rừng quốc gia Cúc Phương	Sinh thái	Đất, thực vật	Hướng dẫn của EANET	Mới thiết lập năm 2013

b) Thông số và tần xuất giám sát

Lắng đọng ướt:

- Tần suất giám sát là 24 giờ từ 9h00 sáng hôm nay đến 9h00 ngày hôm sau và mẫu phân tích là mẫu tổ hợp của 7 ngày.

- Thông số giám sát: pH, EC, Cl^-, NO₃^-, SO₄^2-, Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺, Na⁺, NH₄⁺ và các thông số khí tượng (Nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió, hướng gió, lượng mưa, số giờ nắng,). Trạm Đà Nẵng và Cúc Phương mẫu phân tích là mẫu tổ hợp của 10 ngày, từ 2014 mẫu phân tích là mẫu tổ hợp 7 ngày.

- Phương pháp và thiết bị giám sát: Các trạm Hà Nội, Hòa Bình, TP.Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Yên Bái sử dụng phương pháp lấy mẫu tổng cộng và thiết bị lấy mẫu tự động (Wet only sampler). Trạm Cúc Phương, Đà Nẵng sử dụng thiết bị lấy mẫu tự động có tích hợp đo pH, và độ dẫn điện.

Lắng đọng khô:

- Tần suất giám sát là là 7 ngày từ 9h00 sáng thứ 2 tuần này đến 9h00 thứ 2 tuần sau.

- Thông số giám sát:

Các khí SO₂, HCl, HNO₃, NH₃

Các ion trong aerosol: Cl^-, NO₃^-, SO₄^2-, Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺, Na⁺, NH₄⁺

- Phương pháp và thiết bị giám sát: Phương pháp Filter Pack 4 tầng.

- Môi trường nước nội địa:

- Tần suất giám sát là 4 lần/năm (theo quý)

- Thông số giám sát: Nhiệt độ, pH, EC, Cl^-, NO₃^-, SO₄^2-, Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺, Na⁺, NH₄⁺, độ kiềm và COD_KMnO4, NO₂^-, độ trong.

3. Tình hình hoạt động của các trạm và báo cáo kết quả

Số liệu quan trắc từ các trạm được chuyển về Cơ quan đầu mối quốc gia là Viện KTTV&BĐKH theo quy định để tổng hợp, chỉnh lý và lập báo cáo. Sau đó, số liệu này được gửi sang Trung tâm Mạng lưới EANET (tại Nhật Bản) để tổng hợp, xử lý, xuất bản và lưu trữ.

Các tin liên quan

Kết quả hoạt động giám sát lắng đọng axit trong các năm qua của Việt Nam